Dlaczego „porcja” ma znaczenie?
W okresie dzieciństwa organizm intensywnie rośnie i rozwija się, dlatego potrzebuje nie tylko odpowiedniej ilości energii, ale przede wszystkim dobrze zbilansowanej diety, która zapewni prawidłową równowagę składników odżywczych.

— Właściwa porcja to nie tylko kalorie – to przede wszystkim odpowiednia ilość białek, tłuszczów, węglowodanów, witamin oraz makro- i mikroskładników, dostosowanych do wieku, poziomu aktywności i indywidualnych potrzeb rozwojowych dziecka — wyjaśnia Magdalena Jarzynka-Jendrzejewska.

— Szczególnie ważny jest okres przedszkolny — to czas wzmożonej aktywności fizycznej i intelektualnej. Dlatego tak istotne jest, aby dostarczać dziecku stabilnej energii przez cały dzień. Tylko wtedy będzie miało siłę, by bawić się, uczyć i stawiać czoła codziennym wyzwaniom – dodaje dietetyczka.

Produkty zbożowe – fundament codziennej energii
Produkty zbożowe, takie jak pieczywo, płatki, kasze, makarony czy mąka, to jeden z podstawowych składników zdrowej diety. Są ważnym źródłem węglowodanów złożonych – głównego paliwa energetycznego dla dziecka. Oprócz energii dostarczają błonnika, witamin z grupy B oraz cennych składników mineralnych.

– W codziennym jadłospisie warto regularnie uwzględniać produkty pełnoziarniste – sycą na dłużej, wspierają prawidłowe trawienie i pomagają kształtować zdrowe nawyki żywieniowe od najmłodszych lat – tłumaczy Ewa Sypnik-Pogorzelska. – Zgodnie z aktualnymi zaleceniami, codzienna dieta dziecka musi być odpowiednio zbilansowana pod względem składników energetycznych. Około 12-15 % dziennej energii powinno pochodzić z białka, 30–35% z tłuszczów, a węglowodany muszą dostarczać co najmniej 50% całkowitej energii. Takie proporcje wspierają prawidłowy rozwój organizmu, 

zapewniając jednocześnie energię niezbędną do nauki, zabawy i codziennej aktywności. Oznacza to, że ich dzienne spożycie nie powinno być niższe niż 100g, a w praktyce – powinno być wyższe, by w pełni pokryć zapotrzebowanie energetyczne – dodaje ekspertka. 

Całkowita wartość energetyczna diety dziecka w wieku 4–6 lat powinna wynosić około 1400 kcal dziennie, natomiast dla starszych dzieci około 1800 kcal.

Jak określić odpowiednią porcję produktów zbożowych?
Nie każdy rodzic dysponuje kuchenną wagą, a apetyt dziecka potrafi się zmieniać z dnia na dzień. Dlatego warto znać orientacyjne miary domowe, które ułatwiają planowanie posiłków:
•    1 porcja płatków zbożowych to około 30 g, czyli ok. 3 pełne łyżki stołowe
•    1 kromka chleba pełnoziarnistego waży ok. 30–40 g – dla młodszych dzieci często wystarcza pół kromki
•    1 porcja ugotowanego makaronu lub kaszy to około ½ szklanki – ilość odpowiednia dla dziecka w wieku 3–6 lat
•    1 mała bułeczka (najlepiej pełnoziarnista lub grahamka) również stanowi jedną porcję.

Zgodnie z rekomendacjami Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – PIB dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym powinny spożywać 3–5 porcji produktów zbożowych dziennie, zależnie od poziomu aktywności. Warto rozłożyć je równomiernie – np. płatki z mlekiem na śniadanie, kromka chleba do drugiego śniadania, porcja kaszy do obiadu, kanapka na podwieczorek.

Równowaga na talerzu – klucz do zdrowego rozwoju
Dostarczenie odpowiedniej ilości składników odżywczych we właściwych proporcjach będzie o wiele łatwiejsze, jeśli skupimy się na dobrej kompozycji posiłków. Jednak często trudno nam precyzyjnie określić, jak skomponować pojedynczy posiłek, tak aby bilans dziennych składników odżywczych był odpowiedni. – Przydatna jest w tym przypadku tzw. zasada Talerza Zdrowego Żywienia, która pozwala nam naocznie przekonać się, czy wszystkie niezbędne składniki odżywcze są zawarte w posiłku. Talerz dzielimy na trzy części: połowę zapełniamy warzywami i owocami (z przewagą warzyw), jedna czwarta to produkty białkowe z dodatkiem zdrowych tłuszczy, a druga ćwiartka to produkty zbożowe. Nie powinno się podjadać między posiłkami oraz należy pamiętać o odpowiedniej ilości płynów, najlepiej wody – mówi Magdalena Jarzynka-Jendrzejewska.

– Pilnowanie właściwej ilości i wielkości porcji w codziennej diecie może przynieść wiele korzyści dla naszego zdrowia. Wielkość porcji odpowiada mniej więcej dwóm zaciśniętym pięściom i taka wielkość posiłku jest dla nas optymalna. Pamiętajmy, że porcja to nie tylko liczba. To świadomy wybór, który– powtarzany codziennie – kształtuje zdrowe nawyki na całe życie – podkreślają ekspertki kampanii.