Spotkanie rozpoczęło wystąpienie Andrzeja Gantnera, dyrektora generalnego Polskiej Federacji Producentów Żywności. Prelegent przypomniał m.in., jak ważna jest efektywność energetyczna w kontekście produkcji żywności. Podkreślał, że temat ten nie powinien być rozpatrywany wyłącznie w kategoriach ekonomicznych czy technicznych (np. instalowanie mniej energochłonnych pomp). Chodzi również o akceptację społeczną producenta. Zmienia się bowiem nastawienie konsumentów, którzy – zdając sobie sprawę z niekorzystnych zmian zachodzących w środowisku – zwracają uwagę na proces powstawania danego produktu. Patrzą, jak producent wykorzystuje ograniczone przecież zasoby, jak zakład oddziałuje na środowisko lokalne i globalne.

– Przemysł żywnościowy odpowiada za 1/3 zużycia takich zasobów jak woda czy energia. Niestety jesteśmy również odpowiedzialni za wytwarzanie bardzo dużej ilości odpadów, w tym plastiku – mówił prelegent. – Firmy, które ograniczyły emisje, ograniczyły straty wody czy inwestują w zieloną energię chwalą się tymi dokonaniami. Konsument te aspekty coraz częściej bierze pod uwagę – podkreślał A. Gantner dodając, że konieczna jest zmiana myślenia o efektywności energetycznej.

Producent żywności musi mieć tu na uwadze wszystkie elementy łańcucha żywnościowego, w tym dostawców, odbiorców czy transport.
Przed branżą spożywczą zatem spore wyzwania, zwłaszcza że coraz głośniej mówi się w UE o konieczności wprowadzenia na opakowaniach odpowiednich oznaczeń wskazujących na to, jaki ślad węglowy zostawia produkcja określonych wyrobów. Coraz bliższa jest też data obowiązywania podatku plastikowego od tzw. niezrecyklowanego plastiku.

Zapotrzebowanie na energię w przemyśle browarniczym
„Jak poprawić efektywność energetyczną w zakładzie spożywczym” – taki tytuł nosił panel I, który rozpoczęła prezentacja Aleksandry Modzelewskiej i Mateusza Jackowskiego z Politechniki Wrocławskiej pt.: „Zapotrzebowanie na energię w przemyśle browarniczym”.
Prelegenci omówili na początku ogólną sytuację rynku piwowarskiego – obecnie w kraju istnieje ok. 300 czynnych warzelni komercyjnych, co powoduje, że Polska jest w czołówce producentów piwa w UE. Przedstawili kilka ciekawych faktów związanych z zapotrzebowaniem energetycznym browarów, w tym, że energia konieczna do wytworzenia jednaj butelki piwa jest porównywalna do energii zużywanej przez 40 calowy telewizor LED przez 3 h 20 min działania.
Na co wykorzystywana jest energia w browarze? Przede wszystkim na gospodarkę cieplną, urządzenia chłodnicze i instalacje elektrotechniczne. Prelegenci zwrócili uwagę, że aż 1/3 zapotrzebowania energetycznego browaru potrzebuje rozlew i pakowanie.
W jaki zatem sposób można obniżać zapotrzebowanie na energię? Referujący wskazali m.in. na wykorzystanie ciepła odpadowego, izolację przewodów transportujących media chłodzące i grzewcze czy produkcję biodiesla z odpadów pobrowarniczych.

Korzyści z audytu przedsiębiorstwa
Michał Sikora i Małgorzata Anoszczenko z firmy Audytel S.A przedstawili korzyści z audytu przedsiębiorstwa oraz możliwe do wdrożenia rozwiązania, poprawiające efektywność energetyczną w przemyśle spożywczym.
Prelegenci przypomnieli najważniejsze korzyści płynące z wykonania audytu energetycznego. Wśród nich wymienili:
- wypełnienie obowiązku wynikającego z ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej,
- określenie, w jaki sposób i w jakiej ilości możliwe jest uzyskanie opłacalnej oszczędności energii,
- dostosowanie standardów zarządzania do obowiązujących standardów prawnych i najlepszych polskich i światowych praktyk rynkowych,
- promowanie wizerunku przedsiębiorstwa jako organizacji wspierającej działania na rzecz zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska naturalnego.
W dalszej części prelekcji przedstawiciele firmy Audytel omawiali wspomniane korzyści z wykonania audytu na konkretnych przykładach. Przez modernizację zakładowej wymiennikowni ciepła, wymianę starych pomp czy lokalnego układu chłodniczego poszczególne zakłady spożywcze uzyskały znaczne roczne oszczędności ze zmniejszenia zużycia energii elektrycznej.

Efektywność i ochrona środowiska w PepsiCo
Tomasz Banaszek opowiedział o działaniach na rzecz poprawy efektywności energetycznej i ochrony środowiska w zakładach napojowych PepsiCo. Podkreślał, że do 2030 roku PepsiCo w Europie chce zredukować emisję gazów cieplarnianych o ponad 40%, a w 2040 roku zamierza osiągnąć neutralność klimatyczną (dekadę wcześniej niż przewiduje Porozumienie Paryskie).
T. Banaszek zaznaczył, że w ciągu ostatnich 10 lat firma zwiększyła moce produkcyjne o ponad 180%, nie zwiększając przy tym liczby linii produkcyjnych. Sukcesywnie natomiast poprawia efektywność linii.
W końcowej części referatu omówiono inicjatywy PepsiCo Polska na rzecz zrównoważonego rozwoju. To m.in.:
- Ograniczanie surowca pierwotnego oraz wagi przy produkcji butelek.
- Optymalizacje wdrożone w łańcuchu dostaw (ograniczyły dystans pokonywany przez samochody dostawcze o 3 mln km rocznie = ograniczenie emisji CO2 o 20%).
- Ponad 99% odpadów produkcyjnych PepsiCo w Polsce trafia do recyklingu.
- W latach 2009-18 obniżono zużycie energii i wody na jednostkę gotowego produktu średnio o 25%.
- Energia elektryczna pochodząca z farm wiatrowych w 4 zakładach oraz siedzibie głównej.
- PepsiCo inwestuje we własne panele słoneczne m.in. w magazynie w Mszczonowie oraz w zakładzie w Michrowie.  
- Firma promuje zasady zrównoważonego rolnictwa. Wszystkie gospodarstwa współpracujące z PepsiCo zostały w 100% certyfikowane pod kątem zrównoważonych upraw.

Przedstawienie podejścia do obniżania zużycia mediów – strategia i KPI
Panel II, dotyczący zarządzania mediami oraz własnych źródeł energii, rozpoczęła prezentacja Patryka Gawrona (Patryk Gawron Consulting): „Przedstawienie podejścia do obniżania zużyć mediów – strategia i KPI”. W prelekcji skupił się on na następujących zagadnieniach:
•    Poprawa efektywności energetycznej jako najtańsze źródło energii.
•    Opomiarowanie, czyli pierwszy krok przy wprowadzaniu zmiany.
•    Co to KPI i jak je odpowiednio wyznaczyć.
•    Określenie dojrzałości energetycznej zakładu.
•    Przykładowa strategia poprawy efektywności energetycznej.
P. Gawron omówił m.in. strategię poprawy zużyć mediów i przedstawił je w pięciu krokach:
1.    Krok 0
a.    Sprawdzenie zgodności z prawem
b.    Stworzenie rozmieszenia strat
c.    Stworzenie planu działania dla redukcji zużyć energii
2.    Krok 1
a.    Sprawdzenie systemu opomiarowania i wyznaczenie szarych stref
b.    Stworzenie systemu śledzenia dla obszaru produkcji
3.    Krok 2
a.    Wyznaczenie luk do benchmarku
b.    Działanie na podstawie planu kalibracji liczników
4.    Krok 3
a.    Obliczenie limitów technologicznych
b.    Weryfikacja ustawień maszyn produkcyjnych pod kątem efektywności energetycznej
5.    Krok 4
a.    Wyznaczenie działań mających na celu eliminację luk do limitu technologicznego
b.    Wykonanie planu wymiany urządzeń na bardziej efektywne energetycznie

Produkcja biodiesla ze zużytego oleju spożywczego
Ostatnim referatem webinarium było wystąpienie Magdaleny Lach z Politechniki Wrocławskiej, która opowiedziała o produkcji biodiesla ze zużytego oleju spożywczego oraz odzysku energii z powstającego odpadu olejowego.
M. Lech mówiła m.in. o tym, że spalanie odpadów tłuszczowych pochodzenia roślinnego, zwierzęcego odbywa się zazwyczaj w piecach pirolitycznych znajdujących się w spalarniach odpadów przemysłowych i komunalnych lub w piecach cementowniczych. Prelegentka wspomniała, że zagospodarowanie odpadów tłuszczowych w zakładach cementowych daje im w pewien sposób drugie życie, ponieważ popioły dodawane są do wytwarzanych wyrobów.
M. Lech podkreślała, że zastosowanie zużytego odpadowego oleju kuchennego WCO (waste cooking oil), jako surowca do produkcji biodiesla jest nowatorskim rozwiązaniem i wpisuje się w tak pożądaną obecnie koncepcję zero waste.

***

WEBINARIUM BMP Efektywność Energetyczna w Przemyśle Spożywczym odbyło się 26 stycznia 2021 w formule online. Organizatorem wydarzenia była firma BMP Sp. z o.o. – wydawca magazynu Kierunek Spożywczy oraz portalu kierunekspozywczy.pl.